Z historii Bydgoszczy – Marian Rejewski i Enigma

W dniu 13 marca 2015 roku w auli Aresztu Śledczego w Bydgoszczy odbyło się spotkanie z Panią Hanną Sowińską redaktor Gazety Pomor­skiej oraz Panem Jerzym Lelwicem, kustoszem Muzeum Wojsk Lądowych w ramach obchodów roku Mariana Rejew­skiego. Przepro­wa­dzili oni prelekcję dla osadzonych pt. Marian Rejewski - Kopernik Bydgoszczy.

Pani Redaktor w najdrob­niej­szych szcze­gółach przed­stawiła zebranym bydgoskie miejsca związane z bohaterem wykładu. Ukazane zostały dzieje bydgosz­czanina w czasie wojennej tułaczki oraz życie po powrocie do Ojczyzny. Pozna­liśmy również wkład Rejew­skiego w złamanie kodu Enigmy.
Marian Rejewski urodził się 16 sierpnia 1905 r. w Bydgoszczy. W 1929 roku podczas studiów matema­tycznych na Uniwer­sy­tecie Poznańskim Rejewski został skierowany przez profesora Zdzisława Krygow­skiego na tajny kurs krypto­logii, którego organi­za­torem było Biuro Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego WP. Jesienią 1930 roku utworzono w Poznaniu filię Biura Szyfrów, w której zatrud­niono między innymi Mariana Rejew­skiego, a od 1 września 1932 wszystkie prace krypto­lo­giczne przenie­siono do warszaw­skiego Biura Szyfrów Sztabu Głównego Wojska Polskiego. Rejewski zaczął pracować nad Enigmą w ciągu kilku tygodni odkry­wając sposób okablo­wania wirników niemieckiej maszyny szyfru­jącej. Następnie wraz z kolegami ze studiów Różyckim i Zygalskim opracował techniki umożli­wiające regularne odczy­ty­wanie szyfro­gramów z Enigmy. Wkład Rejew­skiego w złamanie kodu Enigmy polegał na opraco­waniu katalogu kart i cyklo­metru, a po zmianie sposobu kodowania w 1938 roku zapro­jek­to­waniu bomby krypto­lo­gicznej.
W dalszej części spotkania Pan Kustosz zapre­zen­tował kopię niemieckiej maszyny szyfru­jącej Enigma. Przed­stawił podstawowe zasady działania urządzenia i tajniki szyfro­wania maszy­nowego. Po zakoń­czeniu działań wojennych Marian Rejewski powrócił w 1946 roku do Polski, gdzie pracował jako urzędnik w bydgo­skich fabrykach. Dopiero w 1967 roku ujawnił swój udział w złamaniu szyfru Enigmy i napisał wspomnienia, które zdepo­nował w ówczesnym Wojskowym Insty­tucie Histo­rycznym.
W pamięci pozostał cytat Winstona Churchilla: „Złamanie szyfru Enigmy było najważ­niejszą bronią przeciwko Hitlerowi i jego armiom”.

(tekst kpt. M.Ciepluch, kpt. R. Fira, fot. kpt. R. Fira).

image_print
Może zainte­re­sować Cię również:
Konfe­rencja naukowa 

Bydgoszcz jako ośrodek działań wywia­dow­czych w przededniu i w trakcie trwania II wojny światowej“. Termin: czytaj »

Apel o głoso­wanie na Mariana Rejew­skiego w kwiet­niowym numerze eQTC 

eQTC” - ogólno­polski miesięcznik nadawców, nasłu­chowców i sympa­tyków radio­ko­mu­ni­kacji amator­skiej, konty­nuator wydawanego od 1982 roku czytaj »

O Marianie Rejewskim w siedzibie inowro­cław­skiej Filii PBW

10 czerwca 2013 r. w siedzibie Biblioteki Pedago­gicznej w Inowro­cławiu odbyła się uroczy­stość otwarcia wystawy czytaj »

Wystawa dotarła do Muzeum Ziemi Chełmińskiej 

Wystawa „Marian Rejewski - bydgosz­czanin, matematyk, kryptolog“ przybyła do Chełmna, jednego z najpięk­niej­szych miast w czytaj »

Konkurs plastyczny dla uczniów z atrak­cyjnymi nagrodami 
Plakat z napisem: Konkurs na portret Mariana Rejewskiego. W tle nieostry wizerunek mężczyzny w okularach. U dołu logotypy Kujawsko-Pomorskiego Centrum Dziedzictwa Oświaty i Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Bydgoszczy.

Akwarela, gwasz, pastele, grafika kompu­terowa? Nieważne, czy użyjesz kredek, farb, czy komputera. Wystarczy, że wykażesz czytaj »

Miesz­kańcy Koronowa poznają tajemnicę Enigmy 

17 lutego 2014 roku wystawa o Marianie Rejewskim zawitała w Zespole Szkół Zawodowych w czytaj »