Obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej są hołdem złożonym żołnierzom i ofiarom wojny. Polska chce także wykorzystać tę okazję do pokazania tego, co Europa zawdzięcza Polakom zmagającym się z wojskami okupacyjnymi. Kraków organizuje uroczystość, która ma pokazać, że Polacy pokonali Hitlera również siłą umysłu. Na przebieg wojny i długość jej trwania ogromny wpływ miał udział polskich matematyków w rozszyfrowaniu Enigmy, na czele z Marianem Rejewskim. Historycy oceniają, że dzięki kryptologom wojna zakończyła się 2 – 3 lata wcześniej, a śmierci uniknęło 20 – 30 milionów ludzi.
Fundacja Panteon Narodowy stworzyła w Krakowie symboliczny grób Jerzemu Różyckiemu, który pomimo zasług, jakie poczynił dla kraju i świata, nie miał miejsca, które można by określić jako miejsce jego wiecznego spoczynku (zaginął w 1942 roku w okolicy Balearów). Kapituła Panteonu zadecydowała o postawieniu w Kryptach jednego sarkofagu, do którego zostanie złożona ziemia z trzech miejsc związanych ze śmiercią trójki kryptologów, czyli z dna Morza Śródziemnego, z Chichester oraz z okolic grobu na Powązkach.
Uroczyste wręczenie piasku z dna Morza Śródziemnego synowi Jerzego Różyckiego panu Janowi Różyckiemu odbyło się 4 lipca w Ambasadzie RP w Madrycie. Gospodarzem wydarzenia była pani Marzenna Adamczyk, ambasador RP w Hiszpanii. 26 lipca odbyła się podobna ceremonia w Ambasadzie RP w Londynie, na której pan Ambasador Arkady Rzegocki wręczył symboliczną urnę z ziemią z Gardens of Remembrance w Chichester rodzinie Henryka Zygalskiego. Warszawski Garnizon WP zorganizował wręczenie ziemi z grobu Mariana Rejewskiego jego córce pani Janinie Sylwestrzak 29 sierpnia 2019 r.
Uroczystość złożenia urn do sarkofagu w Kryptach Panteonu Narodowego zaplanowana jest na 6 września br. o godzinie 11 kościele św. św. Piotra i Pawła w Krakowie, w podziemiach którego są Krypty Panteonu.
W uroczystości udział wezmą rodziny kryptologów z kraju i z zagranicy oraz Sir Dermot Turing, bratanek Alana Turinga, autor książki „X, Y, Z. Prawdziwa historia złamania szyfru Enigmy”. W tej książce bratanek człowieka, który w Wielkiej Brytanii został wybrany człowiekiem stulecia, docenił prawdziwy wkład Polaków w rozkodowanie Enigmy, a w konsekwencji w skrócenie tego najtragiczniejszego w dziejach ludzkości konfliktu. Udział zapowiedzieli również przedstawiciele Sztabu Generalnego WP oraz kierownictwo Narodowego Centrum Bezpieczeństwa Cyberprzestrzeni.
W dniach 3 – 7 września odbywa się w Krakowie Jubileuszowy Zjazd Matematyków Polskich w stulecie Polskiego Towarzystwa Matematycznego. Senat RP ogłosił rok 2019 rokiem matematyki. Harmonogram Zjazdu przewiduje udział uczestników w uroczystości w Panteonie. Zaproszone zostały władze Krakowa i województwa, rektorzy uczelni, przedstawiciele korpusu dyplomatycznego, wszyscy kuratorzy wojewódzcy i wszystkie szkoły w Polsce, których patronami są kryptolodzy. Mieszkańcy Krakowa dowiedzą się o uroczystości z kilkuset plakatów umieszczonych w różnych miejscach. Szczególnymi adresatami zaproszeń są uczniowie krakowskich szkół.
Złamali kod Enigmy. Jesteśmy dumni. Dziękujemy.
Tak brzmi nazwa zaproszenia skierowanego głównie do dzieci i młodzieży. Organizatorzy chcą, aby młodsze pokolenia wiedziały o wielkiej polskiej szkole matematycznej okresu międzywojennego – lwowskiej, krakowskiej, wielkopolskiej. Chcą, aby nasza duma narodowa była budowana na dwóch filarach, tym bohaterskim, zbrojnym i tym, który pokazuje nasz wkład w rozwój światowej cywilizacji. Tak, jak nie wolno pozwolić zapomnieć o polskich lotnikach w Anglii, tak nie wolno zapomnieć o trzech geniuszach matematycznych, którzy wyprzedzili wszystkich europejskich kryptologów i pokonali Hitlera siłą umysłu. To będzie wielkie święto polskiej dumy, prawdziwej, zasłużonej.
