W Bramie Poznania odbyła się wczoraj konferencja naukowa "Wokół Enigmy..." Organizatorami wydarzenia byli: Brama Poznań ICHOT, Trakt Królewsko-Cesarski oraz Miasto Poznań. Merytorycznie konferencję wsparli: Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej, Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe oraz Zakład Matematyki Dyskretnej Wydziału Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Celem konferencji było przedstawienie historii kryptografii, matematyki i informatyki przez specjalistów będących uznanymi autorytetami, a także wspólnym poszukiwaniem prawdy o przeszłości - ponad podziałami granicznymi. Przedstawiono historię Enigmy z dwóch perspektyw - polskiej oraz brytyjskiej.

Program konferencji wyglądał następująco:

• Początki polskiej kryptografii w II Rzeczypospolitej - prof. dr hab. Grzegorz Nowik, Instytut Studiów Politycznych PAN w Warszawie
• Od złamania szyfrów Enigmy do cywilizacji cyfrowej - dr Marek Grajek
• Profesor Zdzisław Krygowski – mistrz poznańskich kryptologów. Doświadczenie z przeszłości – powód do dumy i kontynuacji - em. prof. UAM dr hab. Magdalena Jaroszewska, Wydział Matematyki i Informatyki
• Jak dezinformacja wypaczyła potoczny obraz dziejów złamania Enigmy? - dr Marek Grajek
• X, Y & Z. O dokonaniach poznańskich kryptologów i Alana Turinga – myśli i refleksje z perspektywy Bletchley Park - dr John Dermot Turing
• Innowacyjne wynalazki informatyczne inżyniera Jacka Karpińskiego (1927 – 2010) w zbiorach Narodowego Muzeum Techniki w Warszawie - Mirosław Zientarzewski, dyrektor Narodowego Muzeum Techniki w Warszawie
• Kod DNA – powstanie, znaczenie, sposoby odczytu - Jan Badura, Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej, prof. dr hab. Jacek Błażewicz, Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej, Artur Laskowski, Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej, Karolina Zwiewka, Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
• Rozwój badań naukowych i innowacji z wykorzystaniem zaawansowanej infrastruktury informatycznej - dr Cezary Mazurek, Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe, dr Maciej Stroiński, Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe, prof. dr hab. Jan Węglarz, Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe/Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej

W Pałacu Czeczotki przy Rynku Głównym w Krakowie czeka na zwiedzających nielada atrakcja. Wystawa Cyfry, Kody, Szyfry – 100 Lat Niepodległej będzie udostępniona nieodpłatnie od 29 września do 12 października 2018 r. (od wtorku do niedzieli, w godz. 12-18). Grupy szkolne mogą skorzystać z usług przewodnika.

Ekspozycja prezentuje sylwetki matematyków, którzy zmienili losy świata - Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego, Henryka Zygalskiego, Jana Kowalewskiego (złamał szyfry w okresie wojny polsko-bolszewickiej) i Alana Turinga. Ukazuje także historię legendarnej lwowskiej szkoły matematycznej, skupionej wokół Stefana Banacha i Hugona Steinhausa.

Wystawa akcentuje siłę współpracy międzynarodowej. Polscy i brytyjscy kryptolodzy przyczynili się do szybszego zakończenia II wojny światowej. Jednocześnie wymiana informacji wywiadowczych rozpoczęła strategiczne relacje wywiadów Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych, które następnie przerodziły się we współpracę znaną pod nazwą Five Eyes.

Ostatnia część wystawy dotyczy powojennych osiągnięć polskich matematyków i kryptologów: Stanisława Ulama, który brał udział w pracach nad bombą wodorową i nad stworzeniem pierwszych komputerów, prof. Henryka Woźniakowskiego oraz prof. Aleksandra Mądrego, uważanego za jednego z najwybitniejszych światowych informatyków.

Na wystawie można również obejrzeć egzemplarz oryginalnej, wojskowej Enigmy wypożyczony ze zbiorów Agencji Wywiadu.

22 października 2015 roku w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy odbyła się konferencja naukowa z okazji Roku Mariana Rejewskiego pt. „Bydgoszcz jako ośrodek działań wywiadowczych w przededniu i w trakcie trwania II wojny światowej”. Organizatorami jej byli: Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Biblioteka Główna UKW, Urząd Miasta Bydgoszczy, Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych, a także Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego w Bydgoszczy, której wystawa „Marian Rejewski – bydgoszczanin, matematyk, kryptolog” była prezentowana w foyer Biblioteki Głównej UKW. W konferencji uczestniczyła m.in. córka Mariana Rejewskiego, Janina Sylwestrzak.

"Bydgoszcz jako ośrodek działań wywiadowczych w przededniu i w trakcie trwania II wojny światowej".

Termin: 22 października 2015 roku, godz. 9:00 (przerwa 11:00-11:20, 15:00 obiad).

Organizatorzy: Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Urząd Miasta Bydgoszczy, Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych, Biblioteka Główna UKW, Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bydgoszczy

Miejsce: sala wykładowa Biblioteki Głównej UKW, 85-074 Bydgoszcz, Szymanowskiego 3

Referaty:

1. dr hab. Arkadiusz Stempin (Uniwersytet Ludwika we Fryburgu Bryzgowijskim) - Recepcja Enigmy w Niemczech
2. dr hab. Jacek Tebinka (Instytut Politologii Uniwersytetu Gdańskiego) – Wkład Polski i Polaków w dzieło załamania szyfrów niemieckiej Enigmy (1932-1942)
3. płk mgr Jerzy Lelwic (Muzeum Wojski Lądowych w Bydgoszczy) – Marian Rejewski (1905-1980) – życie i działalność
4. dr Jan Stanisław Ciechanowski (Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych) –Ewakuacja oficerów i pracowników „Ekspozytury 300” Oddziału Informacyjno-Wywiadowczego Naczelnego Wodza z Francji, przez Hiszpanię do Wielkiej Brytanii
5. dr hab. Marek Wójtowicz (Instytut Matematyki UKW w Bydgoszczy) – Ewolucja szyfrowania. Istota szyfru stosowanego w Enigmie
6. dr hab. Wojciech Skóra (Instytut Historii i Politologii Akademii Pomorskiej w Słupsku) – Działalność Ekspozytury nr 3 II Oddziału Sztabu głównego Wojska Polskiego w Bydgoszczy (1930-1939)
7. dr hab. Przemysław Olstowski (Instytut Historii PAN w Toruniu) – Mjr Jan Henryk Żychoń (1902-1944) – żołnierz i oficer wywiadu
8. dr hab. Bogdan Chrzanowski (Instytut Politologii Uniwersytetu Gdańskiego) – Wywiad ZWZ AK i Delegatury Rządu Emigracyjnego na Kraj w Bydgoszczy
9. dr hab. Aleksander Woźny (Uniwersytet Opolski) – Agenci Ofensywni Ekspozytury nr 3 Oddziału II SG WP w ocenie mjr. Witolda Langenfelda
10. dr Stefan Pastuszewski (IH i SM UKW Bydgoszcz) – Rola bydgoszczan w działaniach skierowanych przeciwko hitlerowskiej broni VI i V2
11. dr hab. Zdzisław Biegański (IH i SM UKW Bydgoszcz) – Enigma w filmach fabularnych i dokumentalnych
12. mgr Hanna Sowińska (Gazeta Pomorska Bydgoszcz) – Stan upamiętnienia dokonań bydgoskich wywiadowców
13. Bartosz Gondek i Artur Jendrzejewski (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy), Infrastruktura polskiego wywiadu wojskowego w Wolnym Mieście Gdańsku (1920) i w Bydgoszczy (1920-1939)

Kierownictwo konferencji: prof. dr hab. Włodzimierz Jastrzębski, prof. dr hab. Zdzisław Biegański i dr Stefan Pastuszewski

Adres organizatorów: Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych, 85-010 Bydgoszcz, ul. Dworcowa 62/1, 797 189 813, 52-321-33-71, e-mail: akant24@wp.pl

Dziesięć lat temu odbyła się pierwsza w Polsce konferencja poświęcona wkładowi polskich matematyków - Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego - w złamanie szyfru Enigmy. Jej organizatorami byli Urząd Miasta Bydgoszczy i Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku, Delegatura w Bydgoszczy. Honorowy patronat nad konferencją sprawowali: prof. Władysław Bartoszewski (Kustosz Pamięci Narodowej), Jan Nowak-Jeziorański (były dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa) i prof. Józef Garliński (historyk emigracyjny z Londynu, prezes Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie).

W spotkaniu uczestniczyli m.in. John Gallehawk (były dyrektor Muzeum Bletchley Park), David Kahn (historyk, który jako pierwszy podał światu nazwiska polskich matematyków, którzy złamali kod Enigmy), prof. dr hab. Zbigniew Palka (Prezes Polskiego Towarzystwa Matematycznego). Wśród gości znaleźli się także: córka Mariana Rejewskiego Janina Sylwestrzak, przedstawiciele ambasad Arnglii, Francji, USA i Niemiec oraz historycy i kryptolodzy. Konferencję otworzyli prezes IPN prof. dr hab. Leon Kieres i prezydent Bydgoszczy Konstanty Dombrowicz.

Celem konferencji było upamiętnienie 65. rocznicy przekazania przez Polaków aliantom Enigmy oraz urządzeń i metod, które umożliwiały odszyfrowanie tajnych depesz nieprzyjaciela.

Pierwszy dzień konferencji poświęcony był na prezentację znaczenia współpracy służb wywiadowczych Polski, Francji i Wielkiej Brytanii w 1939 roku. W specjalny sposób uczczono też i przypomniano zasługi bydgoszczanina Mariana Rejewskiego. Drugiego dnia konferencji zostały pokazane współczesne zastosowania technik kryptograficznych w zabezpieczaniu systemów komputerowych, w administracji, w bankowości, w telefonii komórkowej oraz w handlu elektronicznym.

"Tajemnice Enigmy - 65. rocznica przekazania Enigmy przez polski wywiad Państwom Sprzymierzonym". Bydgoszcz, 9-10 listopada 2004 r.