Powstanie Muzeum Enigmy w Poznaniu

Uruchomienie "szyfrokontenera" z wystawą to pierwszy krok do utworzenia w Poznaniu placówki muzealno-edukacyjnej Centrum Szyfrów Enigma. Według założeń, stałe Muzeum Enigmy powstanie w ciągu najbliższych 2-3 lat. Mieścić się będzie w dawnej siedzibie wydziału historii poznańskiego uniwersytetu, w miejscu historycznego oddziału biura szyfrów Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, gdzie pracowali słynni kryptolodzy. Koszt jego powstania szacowany jest na ok. 15 mln zł. Samorząd wojewódzki przekazał już z puli środków unijnych ponad 10 mln zł. Trwają prace nad stworzeniem koncepcji merytorycznej, zarówno w warstwie historycznej, jak i edukacyjnej. Muzeum poświęcone będzie przede wszystkim trójce wybitnych kryptologów - Marianowi Rejewskiemu, Jerzemu Różyckiemu i Henrykowi Zygalskiemu, którzy w 1932 r. złamali zasadę działania niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma, przyczyniając się tym samym do szybszego zakończenia II wojny światowej. W ramach projektu planuje się stworzenie ekspozycji poświęconej historii kryptologii, samej Enigmy, oraz jej wpływu na współczesne rozwiązania cyfrowe. Zwiedzający zobaczą kopie słynnego urządzenia, w tym jedną przekazaną przez Bogusława Wołoszańskiego oraz przynajmniej jeden oryginał, a także zrekonstruowaną pracownię kryptologiczną. Będą mogli rozwiązywać zagadki kryptologiczne, bawić się matematyką i szyframi.




O Marianie Rejewskim w Tucholi

Tuchola została kolejnym przystankiem w wędrówce wystawy "Marian Rejewski - bydgoszczanin, matematyk, kryptolog" po województwie kujawsko-pomorskim. Młodzież wysłuchała pasjonującej opowieści płk. Jerzego Lelwica o zmaganiach z największą tajemnicą niemieckiego wywiadu - z maszyną szyfrującą Enigma. Kustosz Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy wygłosił dwie prelekcje (9 listopada o 10:50 i 12:00). Koleje losów Mariana Rejewskiego i jego współpracowników, ich geniusz i pracowitość, zainteresowały uczniów z Zespołu Szkół Licealnych i Agrotechnicznych oraz z Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Tucholi. W pierwszych dniach wystawę zobaczyło ponad 300 osób. Ekspozycja jest dostępna dla zainteresowanych historią sukcesu polskiego wywiadu do 13 listopada.

Do miasta w Borach Tucholskich ekspozycję sprowadziła  Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bydgoszczy - Filia w Tucholi.

Wystawa jest częścią projektu edukacyjnego „Marian Rejewski – pogromca Enigmy” realizowanego przez Kujawsko-Pomorskie Centrum Dziedzictwa Oświaty we współpracy z Muzeum Historii Polski w ramach programu Patriotyzm Jutra.




Wystawa w gimnazjum w Nakle nad Notecią

W holu Gimnazjum nr 4 w Nakle nad Notecią została zaprezentowana wystawa "Marian Rejewski - bydgoszczanin, matematyk, kryptolog". W prelekcji płk. Jerzego Lelwica o tajemnicach Enigmy i wybitnych kryptologach, którzy złamali jej kod uczestniczyli uczniowie z "czwórki" oraz z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Stanisława Staszica. Ekspozycję sprowadziła do Nakła Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bydgoszczy - Filia w Nakle.

Wystawa jest częścią projektu edukacyjnego „Marian Rejewski – pogromca Enigmy” realizowanego przez Kujawsko-Pomorskie Centrum Dziedzictwa Oświaty we współpracy z Muzeum Historii Polski w ramach programu Patriotyzm Jutra.

logosy KPSDO PBW MZH PJ




Seminarium i warsztaty krypto­lo­giczne dla młodzieży

28 października 2015 r. Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bydgoszczy - Filia w Szubinie, przy współpracy I Liceum Ogólnokształcącego w Szubinie, zorganizowała seminarium dla uczniów szkół średnich i gimnazjów pt. „Spotkanie z kryptologią”.

Pracownik Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, dr Marcin Kowalewski, wygłosił wykład „Skala problemu złamania Enigmy”. Studentki z Koła Naukowego Dydaktyki Informatyki i Matematyki Omega UKW w Bydgoszczy - Lena Kadow, Paulina Majewska i Agnieszka Remus - poprowadziły warsztaty z kryptologii.

W zajęciach  uczestniczyli uczniowie z I Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Wyspiańskiego, a także gimnazjaliści ze szkół w Szubinie, Mycielewie, Rynarzewie, Kowalewie i Mroczy.
Seminarium realizowane jest przez Instytut Matematyki UKW w Bydgoszczy w ramach projektu „Akademia Młodych Naukowców”.




Bydgoszcz jako ośrodek działań wywia­dow­czych w przededniu i w trakcie II wojny światowej

22 października 2015 roku w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy odbyła się konferencja naukowa z okazji Roku Mariana Rejewskiego pt. „Bydgoszcz jako ośrodek działań wywiadowczych w przededniu i w trakcie trwania II wojny światowej”. Organizatorami jej byli: Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Biblioteka Główna UKW, Urząd Miasta Bydgoszczy, Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych, a także Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego w Bydgoszczy, której wystawa „Marian Rejewski – bydgoszczanin, matematyk, kryptolog” była prezentowana w foyer Biblioteki Głównej UKW. W konferencji uczestniczyła m.in. córka Mariana Rejewskiego, Janina Sylwestrzak.




Konfe­rencja naukowa

"Bydgoszcz jako ośrodek działań wywiadowczych w przededniu i w trakcie trwania II wojny światowej".

Termin: 22 października 2015 roku, godz. 9:00 (przerwa 11:00-11:20, 15:00 obiad).

Organizatorzy: Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Urząd Miasta Bydgoszczy, Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych, Biblioteka Główna UKW, Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bydgoszczy

Miejsce: sala wykładowa Biblioteki Głównej UKW, 85-074 Bydgoszcz, Szymanowskiego 3

Referaty:

  1. dr hab. Arkadiusz Stempin (Uniwersytet Ludwika we Fryburgu Bryzgowijskim) - Recepcja Enigmy w Niemczech
  2. dr hab. Jacek Tebinka (Instytut Politologii Uniwersytetu Gdańskiego) – Wkład Polski i Polaków w dzieło załamania szyfrów niemieckiej Enigmy (1932-1942)
  3. płk mgr Jerzy Lelwic (Muzeum Wojski Lądowych w Bydgoszczy) – Marian Rejewski (1905-1980) – życie i działalność
  4. dr Jan Stanisław Ciechanowski (Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych) –Ewakuacja oficerów i pracowników „Ekspozytury 300” Oddziału Informacyjno-Wywiadowczego Naczelnego Wodza z Francji, przez Hiszpanię do Wielkiej Brytanii
  5. dr hab. Marek Wójtowicz (Instytut Matematyki UKW w Bydgoszczy) – Ewolucja szyfrowania. Istota szyfru stosowanego w Enigmie
  6. dr hab. Wojciech Skóra (Instytut Historii i Politologii Akademii Pomorskiej w Słupsku) – Działalność Ekspozytury nr 3 II Oddziału Sztabu głównego Wojska Polskiego w Bydgoszczy (1930-1939)
  7. dr hab. Przemysław Olstowski (Instytut Historii PAN w Toruniu) – Mjr Jan Henryk Żychoń (1902-1944) – żołnierz i oficer wywiadu
  8. dr hab. Bogdan Chrzanowski (Instytut Politologii Uniwersytetu Gdańskiego) – Wywiad ZWZ AK i Delegatury Rządu Emigracyjnego na Kraj w Bydgoszczy
  9. dr hab. Aleksander Woźny (Uniwersytet Opolski) – Agenci Ofensywni Ekspozytury nr 3 Oddziału II SG WP w ocenie mjr. Witolda Langenfelda
  10. dr Stefan Pastuszewski (IH i SM UKW Bydgoszcz) – Rola bydgoszczan w działaniach skierowanych przeciwko hitlerowskiej broni VI i V2
  11. dr hab. Zdzisław Biegański (IH i SM UKW Bydgoszcz) – Enigma w filmach fabularnych i dokumentalnych
  12. mgr Hanna Sowińska (Gazeta Pomorska Bydgoszcz) – Stan upamiętnienia dokonań bydgoskich wywiadowców
  13. Bartosz Gondek i Artur Jendrzejewski (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy), Infrastruktura polskiego wywiadu wojskowego w Wolnym Mieście Gdańsku (1920) i w Bydgoszczy (1920-1939)

Kierownictwo konferencji: prof. dr hab. Włodzimierz Jastrzębski, prof. dr hab. Zdzisław Biegański i dr Stefan Pastuszewski

Adres organizatorów: Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych, 85-010 Bydgoszcz, ul. Dworcowa 62/1, 797 189 813, 52-321-33-71, e-mail: akant24@wp.pl




Młodzi łamacze szyfrów

Rozpocznij przygodę z kryptologią!

23 września 2015 roku rusza internetowa gra kryptologiczna przeznaczona dla dwuosobowych zespołów uczniów z województwa kujawsko-pomorskiego. Wkrótce pojawią się szczegółowe informacje o tej wyjątkowej edycji na stronie mlodzi.lamaczeszyfrow.pl. Aby wziąć udział w grze, zarejestruj się. Po zalogowaniu ujrzysz PANEL GRACZA, a w nim wirnik maszyny szyfrującej. Celem gry jest ustawienie go w takiej pozycji, aby wyświetlił się napis ENIGMA. Żeby nieodwracalnie przesunąć rotor, należy odpowiedzieć poprawnie na kilka zagadek.

Zwycięzcy otrzymają tablety, a pozostali laureaci m.in. ładowarki solarne, koszulki i kubki okolicznościowe. 

Gra nawiązuje do historii wielkiego sukcesu polskich matematyków i w przystępny sposób zapoznaje z podstawami kryptologii. W 1932 roku Marian Rejewski wraz z Jerzym Różyckim i Henrykiem Zygalskim dokonał rzeczy niemożliwej dla Anglików i Francuzów - złamał kod niemieckiej maszyny szyfrującej ENIGMA. I choć niczego nieświadomi Niemcy przez kolejne lata udoskonalali i zmieniali szyfr, to właśnie pierwsze złamanie kodu wystarczyło, by przez całą II wojnę światową, na bieżąco poznawać treści niemieckich depesz wojskowych.

Dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach Programu „Patriotyzm Jutra”.

 




Enigma 2015 - młodzi następcy Mariana Rejewskiego

W ramach Bydgoskiego Grantu Oświatowego 12, 13 i 14 maja uczniowie klas IV, V i VI szkół podstawowych mogli uczestniczyć w kolejnej edycji projektu „Enigma 2015”.

Przedsięwzięcie obejmowało prezentację połączoną z wykładem pułkownika Jerzego Lelwica o życiu i osiągnięciach naukowych wybitnego bydgoszczanina, matematyka - Mariana Rejewskiego. Kolejną atrakcją dla uczniów będzie udział w konkursie kodowania i łamania szyfrów „Mała Enigma”.

Organizatorami tego projektu są Zespół Szkół nr 26 im. Huberta Wagnera oraz Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego w Bydgoszczy.