Dla wielu zwiedzających muzea są atrakcyjne nocą i takich okazji jak Noc Muzeów nigdy nie przegapią. Wystawa "Marian Rejewski - bydgoszczanin, matematyk kryptolog" kolejny rok cieszyła się dużym zainteresowaniem. Zwiedzający coraz więcej wiedzą o Rejewskim, Enigmie i przychodzą do muzeum, aby podyskutować, podzielić się swoją wiedzą i emocjami związanymi z tą wybitną postacią. Lubią też pobawić się w odczytywanie zaszyfrowanych komunikatów na symulatorach niemieckiej maszyny szyfrującej.

Kalina Paciorek, uczennica Zespołu Szkół Muzycznych im. Artura Rubinsteina w Bydgoszczy zwyciężyła w siódmej edycji Wojewódzkiego Konkursu Interdyscyplinarnego o Wielkich Polakach z serii „Regionalnych Olimpiad Wiedzy o Wielkich Polakach”. Tegoroczne hasło konkursu to „Bohater Polski Niepodległej Marian Rejewski – życie, dzieło i pamięć na tle historii Polski XX i XXI wieku”. Finał odbył się 21 marca w Urzędzie Marszałkowskim w Toruniu.

Uczestnikami konkursu przeprowadzonego w trzech etapach: szkolnym, rejonowym i wojewódzkim byli uczniowie klas VI, VII i VIII szkół podstawowych i III klas gimnazjalnych.  Udział w konkursie wzięło 425 uczniów z 56 szkół. Spośród 152 uczniów etapu drugiego – rejonowego, do finału (etap wojewódzki) zakwalifikowano 40 uczestników, którzy przez 90 minut rozwiązywali test pisemny. Tytuł laureata zdobyli ci, którzy uzyskali co najmniej 80% punktów.

Najlepsze wyniki uzyskali:

I miejsce: Kalina Paciorek, Zespół Szkół Muzycznych im. Artura Rubinsteina w Bydgoszczy

II miejsce: Martyna Kaja Kumor, zespół Szkolno-Przedszkolny w Bądkowie (powiat aleksandrowski),

III miejsce: Zofia Bucholc, Zespół Szkół nr 10 w Toruniu,

IV miejsce: Oliwia Gałkowska, Zespół Szkół - im. Jana Pawła II w Skrwilnie - Gimnazjum (powiat rypiński),

V miejsce: Paweł Kamiński, Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Paterku (powiat nakielski).

Konkurs odbywa się pod patronatem marszałka województwa kujawsko-pomorskiego Piotra Całbeckiego. Organizatorem jest  Centrum Edukacji Młodzieży im. ks. Jerzego Popiełuszki w Górsku we współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy, Civitas Christiana, Zgromadzeniem Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia, Zgromadzeniem św. Michała Archanioła, Fundacją Centrum Edukacji Młodzieży, Kujawsko-Pomorskim Centrum Edukacji Nauczycieli w Bydgoszczy, Kujawsko-Pomorskim Centrum Edukacji Nauczycieli w Toruniu, Kujawsko-Pomorskim Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku, Toruńskim Ośrodkiem Doradztwa Metodycznego i Doskonalenia Nauczycieli w Toruniu, Instytutem Pamięci Narodowej, firmą Mat-Bud oraz Pedagogiczną Biblioteką Wojewódzką im. Mariana Rejewskiego w Bydgoszczy.

Celem konkursu jest m.in. wychowanie do wartości poprzez pokazanie postaci Wielkich Polaków, szczególnie związanych z regionem kujawsko-pomorskim, rozwijanie zdolności stosowania zdobytej wiedzy w praktycznym działaniu i rozwijanie interdyscyplinarnych umiejętności łączenia wiedzy i praktyki z różnych dziedzin naukowych.

Wyniki finałowego etapu konkursu zamieszczone są na stronie gorsk.org.pl. Uroczysta gala wręczenia nagród odbędzie się 10 kwietnia w Centrum Edukacji Młodzieży im. ks. Jerzego Popiełuszki w Górsku.

Beata Krzemińska
rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego
Fot. Szymon Zdziebło/ Tarantoga.pl, Finał Wojewódzkiego Konkursu Interdyscyplinarnego o Wielkich Polakach w Urzędzie Marszałkowskim
Źródło: www.kujawsko-pomorskie.pl

Pod takim tytułem ukazała się książka Dermota Turinga, bratanka światowej sławy kryptologa Alana Turinga. Autor opowiada o tym, jak Polacy złamali kod, Brytyjczycy ulepszyli system, a Francuzi doprowadzili do ich spotkania. Turing podkreślił, że złamanie kodu Enigmy było wynikiem starań Polski, Francji i Wielkiej Brytanii.

- Brytyjczycy nigdy nie zrobiliby kroku naprzód bez Polaków. Chciałem opisać tę historię w taki sposób, aby była bardziej znana, szczególnie w Wielkiej Brytanii - powiedział Turing w polskim radio, podkreślając, że Polacy mieli sześć czy siedem lat przewagi nad Brytyjczykami w pracach nad złamaniem kodu. Różnica w wiedzy i zaawansowaniu prac ujrzała światło dzienne, gdy Polacy, z powodu deficytu zasobów tuż przed wybuchem wojny, zaczęli dzielić się swoimi badaniami z wywiadem brytyjskim i francuskim.

- Brytyjczycy z pewnością nie mieli pojęcia, w jaki sposób podłączone są cewki wirnika. Byli absolutnie nieświadomi. Tymczasem wszystkie te kwestie zostały rozwiązane przez Mariana Rejewskiego w 1932 r. - powiedział Turing.

Oto opis wydawcy polskiego tłumaczenia tej ciekawej książki:

Gdy pod koniec 1932 r. oficer francuskiego wywiadu fotografował w łazience belgijskiego hotelu wykradzione instrukcje Enigmy, nie wiedział, że już kilka tygodni później polscy matematycy będą odczytywali tajne depesze III Rzeszy. I że położą fundament pod przyszłą działalność ośrodka Bletchley Park oraz oznaczoną kryptonimem „X, Y, Z” współpracę Francji, Wielkiej Brytanii i Polski.

X, Y, Z pokazuje, jak wywiady państw alianckich współdziałały przy złamaniu szyfrów Enigmy, jak pod nosem Niemców polscy kryptoanalitycy kontynuowali swą pracę na terenach kontrolowanych przez rząd Vichy, a potem w Wielkiej Brytanii, i jak później wspierali tajne służby Jego Królewskiej Mości, przyglądając się pierwszym krokom Związku Radzieckiego w zimnej wojnie.

Ludzie tworzący X, Y, Z byli oryginałami i ekscentrykami, którzy dostali się w tryby historii. Oto opowieść o nich.

W Bramie Poznania odbyła się wczoraj konferencja naukowa "Wokół Enigmy..." Organizatorami wydarzenia byli: Brama Poznań ICHOT, Trakt Królewsko-Cesarski oraz Miasto Poznań. Merytorycznie konferencję wsparli: Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej, Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe oraz Zakład Matematyki Dyskretnej Wydziału Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Celem konferencji było przedstawienie historii kryptografii, matematyki i informatyki przez specjalistów będących uznanymi autorytetami, a także wspólnym poszukiwaniem prawdy o przeszłości - ponad podziałami granicznymi. Przedstawiono historię Enigmy z dwóch perspektyw - polskiej oraz brytyjskiej.

Program konferencji wyglądał następująco:

• Początki polskiej kryptografii w II Rzeczypospolitej - prof. dr hab. Grzegorz Nowik, Instytut Studiów Politycznych PAN w Warszawie
• Od złamania szyfrów Enigmy do cywilizacji cyfrowej - dr Marek Grajek
• Profesor Zdzisław Krygowski – mistrz poznańskich kryptologów. Doświadczenie z przeszłości – powód do dumy i kontynuacji - em. prof. UAM dr hab. Magdalena Jaroszewska, Wydział Matematyki i Informatyki
• Jak dezinformacja wypaczyła potoczny obraz dziejów złamania Enigmy? - dr Marek Grajek
• X, Y & Z. O dokonaniach poznańskich kryptologów i Alana Turinga – myśli i refleksje z perspektywy Bletchley Park - dr John Dermot Turing
• Innowacyjne wynalazki informatyczne inżyniera Jacka Karpińskiego (1927 – 2010) w zbiorach Narodowego Muzeum Techniki w Warszawie - Mirosław Zientarzewski, dyrektor Narodowego Muzeum Techniki w Warszawie
• Kod DNA – powstanie, znaczenie, sposoby odczytu - Jan Badura, Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej, prof. dr hab. Jacek Błażewicz, Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej, Artur Laskowski, Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej, Karolina Zwiewka, Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
• Rozwój badań naukowych i innowacji z wykorzystaniem zaawansowanej infrastruktury informatycznej - dr Cezary Mazurek, Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe, dr Maciej Stroiński, Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe, prof. dr hab. Jan Węglarz, Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe/Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej

Seria pięciu komiksów, których bohaterami są wybitne postacie związane z regionem kujawsko-pomorskim – Marian Rejewski, Władysław Raczkiewicz, Jerzy Popiełuszko, Jan Czochralski i Jan Paweł II – została wyróżniona w tegorocznej edycji konkursu Róża Regionów, organizowanego przez Wiadomości Turystyczne. Komiksy, których przygotowanie zlecił Urząd Marszałkowski w Toruniu, otrzymały wyróżnienie w kategorii „Projekt specjalny”.

„Marian Rejewski – bydgoszczanin, który złamał kod Enigmy” to niezwykła opowieść o kryptologu, skromnym człowieku, który dzięki swojemu geniuszowi matematycznemu złamał kod Enigmy. Scenariusz komiksu – Maciej Jasiński, rysunki – Jacek Michalski, konsultacja merytoryczna  - dr Krzysztof Osiński. Komiks jest dostępny online.

Kolejna edycja Wojewódzkiego Konkursu Interdyscyplinarnego „Wielcy Polacy” dotyczy życia i działań Mariana Rejewskiego, wybitnego polskiego matematyka i kryptologa, który złamał szyfr Enigmy, najważniejszej maszyny szyfrującej używanej przez hitlerowskie Niemcy.

Rejonowy etap konkursu Marian Rejewski – życie, dzieło i pamięć na tle historii Polski XX i XXI wieku odbył się 14 lutego 2019 r. Uczniowie Rejonu nr 2 obejmującego powiaty: miasto Toruń, toruński i aleksandrowski tradycyjnie już pisali tekst sprawdzający ich wiedzę w gościnnej Szkole Podstawowej nr 4 z Oddziałami Dwujęzycznymi w Toruniu. Przewodniczącą komisji była Danuta Potręć, konsultantka Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli w Toruniu, które jest współorganizatorem Konkursu od początku powstania idei tego przedsięwzięcia w naszym województwie. W tym roku w Rejonie nr 2 wzięło udział 22 uczniów. Do etapu wojewódzkiego zakwalifikowało się 5 uczniów ze szkół: Zespół Szkolno-Przedszkolny w Bądkowie (2 osoby), Szkoła Podstawowa w Złejwsi Wielkiej (jedna osoba), Zespół Szkół w Konecku  (jedna osoba) oraz Zespół szkół nr 10 w Toruniu (jedna osoba). Etap wojewódzki konkursu odbędzie się 21 marca w Urzędzie Marszałkowskim.

Uczniowie bardzo ciekawie wypowiadali się na temat, co w życiu Mariana Rejewskiego wydało im się najbardziej poruszające. Poniżej kilka przykładów:

• Najbardziej poruszająca wydaje mi się jego ciężka praca nad odszyfrowaniem Enigmy. Ogromna liczba kombinacji szyfru, wielu ludzi mogłaby zniechęcić do dalszej pracy. On jednak był wytrwały i się nie poddał.
• Najbardziej poruszająca wydaje mi się jego determinacja i ogromny wysiłek w pracy nad złamaniem szyfru Enigmy.
• Marian Rejewski nigdy nie wyrzekł się swojej ojczyzny. Był geniuszem, a jednak nie odciął się od swoich korzeni i dalej pracował w Armii Polskiej.
• Według mnie najbardziej poruszające w życiu M. Rejewskiego było jego poświęcenie się matematyce i kryptologii. Mimo swojej wielkiej pasji nie mógł on jednak dalej pracować w zawodzie po II wojnie światowej.
• Kiedy wrócił po wojnie do Polski, mimo ogromnej wiedzy w dziedzinie matematyki został kasjerem. Władze komunistyczne go nękały i inwigilowały.
• Moim zdaniem najbardziej poruszającą rzeczą w życiu Mariana Rejewskiego jest fakt, że tak wybitny geniusz matematyczny nie mógł zajmować się kryptologią w powojennej rzeczywistości. Był skazany na urzędniczą pracę, która nie mogła zweryfikować jego umiejętności.
• Tragiczna i poruszająca wydaje mi się śmierć jego syna, to, że M. Rejewski nie zdążył się nim nacieszyć.
• Dzięki Rejewskiemu wojna trwała o 2–3 lata krócej.
• Poruszyło mnie bezgraniczne poświęcenie Rejewskiego dla ojczyzny. Jest dla mnie bohaterem.

Danuta Potręć – Pracownia Informacji i Promocji, KPCEN w Toruniu
Źródło: edupolis.pl

IX Międzyszkolny Turniej Szachowy im. Mariana Rejewskiego

W sobotę 16 lutego 2019 r. w Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Łochowie gościliśmy szachistów ze szkół województwa kujawsko-pomorskiego na IX Międzyszkolnym Turnieju Szachowym im. Mariana Rejewskiego. Zawody odbyły się pod honorowym patronatem Pani Janiny Sylwestrzak, córki Mariana Rejewskiego i Kujawsko–Pomorskiego Kuratora Oświaty. Do szachownic zasiadło 64 młodych szachistów, „tyle ile pól na szachownicy”, jak zauważył sędzia zawodów. Przyjechali do nas szachiści z Bydgoszczy, Borówna, Niemcza, Świecia, Białych Błot, Rynarzewa, Witosławia. Naszą szkołę reprezentowali: Maria Zaderecka, Marta Witkowska, Lena Klonowska, Julia Łukaszewska, Kornelia Kielichowska, Joanna Mioduszewska, Wojciech Stróż, Filip Klyszczyński, Wiktor Lewandowski, Szymon Mioduszewski, Robert Stróż, Piotr Dyl, Bartosz Przybylski, Jakub Klyszczyński. Zawodnicy rywalizowali w czterech kategoriach wiekowych: do lat 8, 10, 13 i 16 z podziałem na kategorie dziewcząt i chłopców. Po uroczystym rozpoczęciu przez Dyrektora Szkoły p. Mirosława Donarskiego i krótkiej prezentacji osoby patrona turnieju Mariana Rejewskiego, młodzi zawodnicy rozpoczęli swoje pojedynki szachowe. Każdy z szachistów podczas turnieju rozegrał 7 partii na dystansie 10 minut na zawodnika. Sędziowie klasy państwowej p. Andrzej Karpiński i p. Mariusz Stoppel czuwali nad prawidłowym przebiegiem całego turnieju.

Klasyfikacja końcowa:

Kategoria dziewcząt do lat 8: I miejsce – Ada Urbańska SP 63 Bydgoszcz II miejsce – Marta Witkowska SP Łochowo III miejsce – Kornelia Kilichowska SP Łochowo Kategoria chłopców do lat 8: I miejsce – Jakub Grzelak SP Niemcz II miejsce – Ziemowit Mierzwa SP Borówno III miejsce – Filip Klyszczyński SP Łochowo Kategoria dziewcząt do lat 10: I miejsce – Zuzanna Myślińska SP 46 Bydgoszcz II miejsce – Lena Klonowska SP Łochowo III miejsce – Dominika Sobierajska SP Białe Błota Kategoria chłopców do lat 10: I miejsce – Norbert Wel SP 38 Bydgoszcz II miejsce – Szymon Mioduszewski SP Łochowo III miejsce – Maksymilian Hermanowski ZS 20 Bydgoszcz Kategoria dziewcząt do lat 13: I miejsce – Anna Łosińska SP Salezjanie Bydgoszcz II miejsce – Agata Łosińska SP Salezjanie Bydgoszcz III miejsce – Roksana Bromirska SP 62 Bydgoszcz Kategoria chłopców do lat 13: I miejsce – Szymon Podlewski SP 62 Bydgoszcz II miejsce – Miłosz Murawski SP 66 Bydgoszcz III miejsce – Gracjan Bromirski SP 62 Bydgoszcz Kategoria dziewcząt do lat 16: I miejsce – Agnieszka Sobierajska SP Białe Błota Kategoria chłopców do lat 16: I miejsce – Stanisław Paprocki ZS Borówno II miejsce – Kacper Grzechowiak SP 46 Bydgoszcz III miejsce – Robert Stróż SP Łochowo

Każdy z uczestników otrzymał dyplom, a dla zwycięzców ufundowane zostały puchary i nagrody rzeczowe. Podczas całego turnieju każdy z uczestników zakosztował także przysmaków naszej szkolnej kuchni, a na smakoszy deserów czekały smakołyki w kawiarence. Kiedy nasi młodzi szachiści rozgrywali partie szachowe ich opiekunowie mogli wziąć udział w „Turnieju Chińczyka”. Zwycięzcy, p. Wiesław Bromirski - I miejsce, p. Joanna Lewandowska - II miejsce, p. Beata Przybylska - III miejsce, zostali udekorowani medalami i otrzymali pamiątkowy upominek. Serdecznie gratulujemy wszystkim uczestnikom turnieju i zapraszamy na kolejny już X Międzyszkolny Turniej Szachowy im. Mariana Rejewskiego, który odbędzie się 15 lutego 2020r.

Danuta Sobierajska, Jolanta Wiśniewska-Nowak

Źródło: http://www.zslochowo.pl

Burmistrz Żoliborza, Krzysztof Bugla, odsłonił dziś szklaną tablicę przy ul. Mickiewicza 20. Na skromnym upamiętnieniu wyryto następująca inskrypcję:

Marian Rejewski (1905 – 1980)
genialny polski matematyk i kryptolog.

Sylwetkę kryptologa przedstawił jeden z inicjatorów uroczystości - Marek Grajek, autor licznych publikacji o Enigmie i kryptologach.

- Wspominając postać Mariana Rejewskiego, stajemy przed jednym z największych i zarazem najbardziej nietypowych polskich zwycięstw. Jego triumf przyniósł światu dużo więcej dobra niż wszystkie zwycięstwa militarne na rzecz których zresztą Rejewski pracował. [...] Pokłosie jego sukcesu służy nam nadal, bowiem kryptologia matematyczna, której był współtwórcą, chroni nasze bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni.

Uczeń szkoły z Białołęki im. Polskich Matematyków Zwycięzców Enigmy (STO ZSS nr 2) opowiedział o fascynacji uczniów jego szkoły zbiorowym patronem i o tym, jak Rejewski, Zygalski i Różycki wpływają na ich postawę. Szkoła wystawiła dwa poczty sztandarowe. Tablicę odsłonili inicjatorzy upamiętnienia w towarzystwie uczennicy SP nr 65 im. Władysława Orkana. Uczniowie tej szkoły, obecni na uroczystości, będą opiekować się tablicą. Zaproszeni byli również uczniowie SP nr 392 im. Jana Bytnara „Rudego”.

Burmistrz Krzysztof Bugla złożył pod tablicą wiązankę w imieniu żoliborskiego samorządu.

Janina Sylwestrzak podziękowała za obecność na uroczystości i kolejny materialny ślad, będący hołdem dla jej wybitnego ojca.
- Jestem wzruszona, że tak duża grupa młodych ludzi tu przyszła. To jest to miejsce, w którym młody, 27-letni człowiek dokonał tak ważnej rzeczy, dzięki której tak wielu ludzi ocalało - powiedziała córka kryptologa.